.::: NOS (Nitrous Oxide System) ™:::.

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

Açılımı Nitrous Oxide olan NOS uygulaması, güç arttırmanın en etkili
yollarından bir tanesidir. İçten yanmalı bir motorun gücü, dışarıdan
aldığı oksijeni, püskürttüğü yakıtla ne kadar şiddetle patlatabildiğine
bağlıdır. Motor modifiyesinin genel amacı motora giren hava (oksijen)
benzin karışımını arttırmak ve bu suretle içerdeki patlamayı
şiddetlendirmektir.

Yani, sistemdeki iki ana değişken, yakıt
ve oksijendir. Yakıtın depolanması ve aktarılması nispeten kolaydır.
Fakat alınan hava miktarının arttırılması ek çalışmalar
gerektirmektedir ve genellikle modifiyenin konusunu bu oluşturmaktadır.


İçeri giren havadaki moleküllerin yoğun olması en önemli faktördür.
Soğuk hava sıcak havadan çok daha yoğundur. İçeri giren hava ne kadar
yoğun olursa içerdeki patlama o derece şiddetli, üretilen güç ve tork
da o derece yüksek olur. Otomobillerin soğuk havada daha iyi performans
göstermelerinin ve hava filtrelerinin soğuk hava alacak şekilde monte
edilmesinin sebebi de budur.
NOS yani nitrojen ve oksijen
karışımı, yakılacak olan oksijen miktarını ve patlamanın şiddetini iki
şekilde arttırır. Bunlardan birincisi ve en önemlisi, her 2 nitrojen
atomu ile birleşik 1 oksijen atomu şeklinde yanma odasına giren nitrous
oxide'nin, içerdeki yüksek ısıda nitrojen ve oksijen ayrışmasıdır.


Bu durumda serbest kalan oksijen, dışarıdan alınan havaya ek olarak
daha fazla benzinin yakılmasına ve patlama şiddetinin artmasına imkan
tanır.

İkinci faktör ise, sıvı olarak tüpte yaklaşık 1000
PSI basınç altında tutulan nitrous oxide, emme manifolduna doğru ilk
serbest kaldığı anda basınç farkından dolayı gaza dönüşür. Bu değişim,
ısı emerek, içerdeki sıcaklığın çok ciddi oranda düşmesini sağlar.
Isının düşmesi, elbette daha yoğunlaşan oksijen molekülleri anlamına
gelmektedir. Bu da içerdeki patlamayı kuvvetlendirecek ikinci etkendir.


Bu sayede NOS, motor gücünü diğer modifikasyonlardan çok daha hızlı,
çok daha basit ve çok daha büyük bir şekilde arttırır. Üstelik fiyatı
da oldukça makuldür. Ancak nitrous oxide tarafından üretilen bu büyük
güç, buna göre üretilmemiş olan aksamlar üzerinde yıpranmaya neden
olabilir. Buna, piston ve piston yataklarından tutun da aktarma
organlarına ve yürüyen aksama kadar çok çeşitli örnekler verilebilir.


Sağladığı büyük güce karşılık, NOS'un kullanımı sınırlı süreler
içindir. Cockpitteki switchlerle sürücü tarafından kontrol edilebilen
NOS tüpü, en fazla 30 saniye aralıksız olarak açık tutulabilmekte ve
drag yarışları veya benzeri ani kalkışlarda ve ani hızlanmalarda
kullanılmaktadır.

NOS'un DRY ve WET olarak adlandırılan iki değişik tipi bulunmaktadır.


DRY NOS'ta sistem, gazı ve hava filtresinden içeri giren havayı
yakmak için mevcut enjeksiyon sistemini kullanmaktadır. Elbette
çoğunlukla bu durumda enjektörlerin büyütülmesi ve elektronik kontrol
ünitesinin modifiye edilmesi söz konusu olmaktadır.

WET yani
ıslak NOS tabir edilen modellerde, emme manifolduna giden gazı ve hava
filtresinden gelen havayı içerde yakabilmek için yakıt takviyesi
bulunmaktadır. Wet yani ıslak olarak tabir edilen yer aslında emme
manifoldudur. Wet sistem, mevcut enjeksiyon sistemini modifiye etmek
yerine, NOS sisteminin fazladan gerektirdiği yakıtı adeta kendi yanında
getirmesi anlamına gelir. NOS tüpü kapalı iken otomobil standart
enjeksiyon sisteminin sağladığı yakıt ile çalışmaktadır. NOS yüklemesi
yapıldığı ve gaza basıldığı anda tüpten gelen ek yakıt da devreye
girerek emme manifolduna püskürtülür ve kuru sistemde sadece hava ve
gaz aktaran emme manifoldu, wet çalışan bu sistemde hem hava ve gaz hem
de sıvı yakıt aktaracaktır.

Tabii ki her iki sistemin de
kendine özgü avantaj ve dezavantajları vardır. Dry sistem fazladan
bağlantılar ve tüpte yakıt depolamayı gerektirmemesi açısından
avantajlıdır ancak her silindire giden nitrous, benzin ve hava
miktarının aynı olamaması gibi bir dezavantajı vardır.

Wet
sistemde her silindire tam tamına gerekli oranlarda benzin ve nos
karışımı gönderme imkanı vardır. Fakat bu sistemin dezavantajı da hava
ve yakıt aktarmasıdır. Emme manifoldu hava, nitro ve benzin karışımını
aktarmak zorunda kalmaktadır. Sadece hava aktarmak için dizayn edilmiş
olan bu aksam, hava benzin karışımını aktarmakta çok da etkili
değildir. Ayrıca tüpteki benzin azaldıkça, gönderilen benzinin
basıncıda azalmakta ve sonlara doğru performansta kayıplar olmaktadır.

NOS TİPLERİ



NOS sistemlerinin başlıca iki çeşidi vardır. Spray bar plate
sistemleri; karbüratör ve manifold arasında bir ara plate ile
kullanılan Powershot (güçlü atış), Cheater (aldatıcı), Big shot (büyük
atış) gibi. Bu plaka, built-in olan spray barlarının içinden emme
manifold kanallarına nitro ve ilave yakıt verir. Çoğu yakıt enjeksiyon
motorları ve Top Shot gibi olan sistemler için olan nitro sistemleri,
plate sistem teknolojisinin değişik şekilleridir. Plate sistemleri 50
ya da extra 400 beygir gücü verebilir. Çoğu plate sistemleri ayar
yapılabilen beygir gücü kazanımı ve sistem ayarı için çıkarılabilen
nitro ve yakıt jet özelliklerine sahiptir. Plate sistemleri cadde ve
çoğu yarış sınıflarında kullanılır.
Diğer taraftan, direkt port
sistemleri mümkün olduğunca emme valfine yakın olan herbir emiş yolu’na
nitro ve ilave yakıt verebilmek için özel dizayn edilmiş enjektörler,
fogger memeler kullanır. Bu sistemler, herbir silindire aynı miktarda
verirken bolca nitro ve yakıt akıtır. Multiple stage direct port
sistemleri, bazı profesyonel yarış motorlarında 1000 ekstra beygire
kadar artış yapmıştır. Bütün NOS direkt Port sistemlerin özelliği
beygir ayarlamaları ve sistem tuningi (ince ayar) için değiştirilebilen
nitro ve yakıt jetleridir. Direkt port sistemleri aşağı yukarı hertürlü
motorlarda hem cadde hem de yarış uygulamalarında kullanılır.Yakıt
enjeksiyonu için olan bazı nitro sistemleri Direkt Port teknolojisinin
değişik bir ifadesidir.
Benzin enjeksiyonu için olan bir sistem
tipinde üst emme yoluna nitro ve yakıt enjekte etmek için bir direkt
port stili nozzle (meme) kullanılır. Kuru manifold stili nitro
sistemleri nitro’yu hava akımı içine olacak şekilde yukarı doğru
enjekte ederken ilave yakıt, motorun kendi yakıt enjeksiyon memelerince
verilir


Nitrous Oxide Sistemi'nin çalışma prensibi ve mantığı, emme
manifoldundan içeri daha fazla ve soğuk hava alınabilmesini
sağlamaktır. Basınçlı bir tüp içerisinde bulunan nitrojen ve oksijen
gazı, otomobil içerisinde bulunan bir düğme ile kontrol edilerek
istenildiği zaman aktif hale getirilebilir.
Sistem çalıştırıldığı
anda, tüpün içinde soğumuş ve hacimce küçülmüş hava motora daha rahat
ve miktar olarak da daha fazla girebilmektedir. İçeri girince, motorun
sıcaklığıyla genleşen havaya, aynı anda fazla miktarda da benzin
takviyesi yapıldığında, silindirler normalde alabileceğinden daha fazla
hava ve benzin karışımı aldığı için daha güçlü bir patlama olur ve daha
yüksek bir güç oluşur.
Nos sistemlerinde aracın bazı destekleyici
parçalarının değişmesi gereklidir. Örneğin benzin yakıt oranının
düzenlenebilmesi için elektrikli benzin pompası kullanılması şarttır.
NOS modifikasyonunu yapan çoğu tuning firması bu sistemi ancak "tam
gaz" durumundayken açılacak şekilde ayarlarlar. Bu sayede herhangi bir
unutkanlık sebebiyle üzücü bir kazaya sebep olunması önlenmiş olur.
Nos,
insanların tercihleri ve araç özelliklerine uygun bir şekilde yapılır.
Araçların mekanik bölümleri bizlerin yaptığı diğer modifikasyon
işlemlerini kaldırabilecek niteliktedir, fakat nos'un kuvveti doğru
şekilde kullanılmadığı takdirde aracın aktarma organları (debriyaj,
diferansiyel, şanzıman) veya motor üniteleri zarar görebilir. Çok
önemli bir nokta da Nos'un açık kalma süresinin 5-8sn civarlarında
olması gerektiğidir. Aksi taktirde 'fazla güç göz çıkartmaz mantığı'
tersine işleyebilir.
Nos, genelde 1.viteste kullanılmaz. Zira 1.
vites oranı zaten çok kısa olduğu için çoğu arabanın gücü 1.vites için
yeterlidir. Hatta patinaj yaptırmamak için gaza tamamen basmazsınız
bile. İşte bu durumda Nos sisteminin de kullanımı anlamsızdır. Patinaja
maruz kalmamak için Nos ancak 2. veya 3. viteslerden sonra kullanılır.
Birden bire artan performansın, aracı sizin kontrolünüzden dışarı
çıkaramayacağı durumlarda yani. Yoksa 1. veya 2. viteste bir arabayı
zaptetmesi (sonuna kadar gaza basıyorsanız) biraz zor olabilir
Son
olarak, unutmamak gerekir ki kontrollü bir kullanımda Nos çok
keyiflidir. Ancak yanlış kullanıldığında motor bloğunu kucaklayıp
servise gitmek kaçınılmazdır.
Diğer birkaç not:
Maliyet olarak Nos, yaklaşık 500-600 dolar civarındadır.
Verimli bir Nos uygulaması için sistemin en azından 1500-2000 devirlerinden yukarıda kullanılması tavsiye edilir.
Nos
uygulamaları için 92 veya daha üzeri oktanlı kurşunlu veya kurşunsuz
benzin kullanılması önerilmektedir. Türkiye'deki süper benzinler 95
oktandır. Fakat normal benzin'in oktanı düşük olduğu için, normal
benzinli araçlarda Nos uygulaması süper benzinlilerdeki kadar verim
sağlamamaktadır.